Zapalenie zatok to często występująca choroba. Charakteryzuje się nadmiarem gęstej wydzieliny, która blokuje zatoki i wywołuje szereg objawów, takich jak ból głowy i twarzy lub upośledzenie węchu. Jednak czy zawsze jest ono zaraźliwe? To zależy od czynników, które wywołały zapalenie zatok. Sprawdź, w jakich przypadkach ta dolegliwość może przenosić się na kolejne osoby.
Przyczyny zapalenia zatok przynosowych
Najczęstsza przyczyna rozwoju stanu zapalnego w zatokach to infekcja wirusowa. Kontakt z patogenami wywołuje reakcję układu odpornościowego, który w odpowiedzi inicjuje procesy wywołujące tzw. ostre wirusowe zapalenie zatok. Czasem może rozwinąć się infekcja bakteryjna, która zwykle pojawia się w następstwie zakażenia wirusami.
Dodatkowo występuje także przewlekła postać zapalenia zatok – wtedy objawy utrzymują się ponad 3 miesiące, pomimo zastosowania właściwego leczenia. Przyczyniają się do tego dodatkowe czynniki, które upośledzają drożność zatok, np. alergia wziewna czy wady anatomiczne nosa. W tym przypadku obecność bakterii czy wirusów nie zawsze jest potrzebna do rozwoju choroby.
Sam stan zapalny w zatokach nie jest zaraźliwy. Jeśli jednak wywołały go drobnoustroje, z łatwością mogą one przenosić się na kolejne osoby. Odbywa się to:
- drogą kropelkową – patogenu przenoszą się w powietrzu wydychanym przez chorego, zwłaszcza podczas kaszlu czy kichania.
- przez zakażenie kontaktowe – chory może dotknąć powierzchni np. klamki i zostawić na niej drobnoustroje. Jeśli potem osoba zdrowa dotknie takiej powierzchni, a następnie swojej twarzy w okolicach oczu, nosa czy ust, może zainicjować infekcję.
Kiedy ryzyko zarażenia się od chorego jest największe?
Najbardziej zaraźliwe są infekcje wywołane przez wirusy. W przypadku bakteryjnego zapalenia zatok ryzyko zakażenia jest znacznie mniejsze, jednak nadal możliwe. Co ważne, drobnoustroje mogą przenosić się na kolejne osoby jeszcze przed wystąpieniem u chorego pierwszych objawów, w tzw. okresie inkubacji.
Przyjmuje się, że największa zakaźność występuje ok. 1-3 dni przed rozwojem symptomów chorobowych, a także przez kilka pierwszych dni infekcji. Wraz z ustępowaniem objawów spada także ryzyko zakażenia kolejnych osób.
Jak leczyć zapalenie zatok?
Ostre zapalenie zatok przynosowych przebiega z nadprodukcją wydzieliny, która upośledza prawidłową pracę dróg oddechowych. Dlatego trzeba ją rozrzedzać i ułatwiać jej usuwanie z zatok. W tym celu stosuje się doustne leki ziołowe, np. na bazie olejków eterycznych:
- eukaliptusowego,
- mirtowego,
- pomarańczowego,
- cytrynowego.
Olejki pobudzają produkcję wodnistego płynu, która rozrzedza gęsty śluz zatokowy. Nasilają też ruchy rzęsek obecnych na nabłonku dróg oddechowych, których zadaniem jest transport wydzieliny na zewnątrz. Dzięki temu kapsułki zawierające olejki eteryczne mogą wspomóc oczyszczanie zatok i przywrócenie ich fizjologicznych funkcji.
Substancje aktywne zawarte w olejkach wykazują właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Dlatego mogą skrócić czas trwania choroby i złagodzić jej objawy. Ich stosowania zmniejsza też ryzyko rozwoju nadkażenia bakteryjnego, a tym samym usuwa potrzebę włączenia antybiotykoterapii
Podsumowując – większość przypadków zapalenia zatok jest zaraźliwa, ponieważ wywołują je drobnoustroje. Dlatego warto przestrzegać zasad higieny – myć często ręce, nie dotykać brudnymi dłońmi twarzy czy jedzenia, a w sezonie chorobowym unikać zatłoczonych miejsc. W ten sposób możesz znacząco obniżyć ryzyko złapania infekcji.
Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
Nurzyńska-Wierdak, R. (2015). Terapeutyczne właściwości olejków eterycznych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 25(1): 1-19.
0 komentarzy
